SARİYERGAZETESİ.COM – MEHMET CEMAL BEŞKARDEŞ – KÖŞE YAZISI
Dolar aldı başını gidiyor! 2018 yılının dolar yılı olacağını yazmıştık. 1 Ocak 2018’de 3.7814 TL olan dolar kuru, 16 Mart’ta 3.9207 TL, 18 Mayıs itibarıyla 4.488 TL, bugün (07.0818 saat 16.00’da) 5.2875 TL oldu. Bu artışa devalüasyon denir. Normal artış dışı bir yükseliş…
Commerzbank, TCMB’nin dün rezerv opisyon mekanizması kapsamında attığı adımın Türk Lirası’na beklenen desteği sağlamadığını, bunun temelinde de TCMB’nin bağımsızlığına yönelik endişelerin ve yaratılan 2,2 milyar dolarlık döviz imkanının piyasa için çok büyük olmamasının yattığını bildirdi.
Raporda, “TCMB’nin dün rezerv mekanizmasında değişikliğe gitmesi iki şeyi ortaya koydu:
1- TCMB durumdan endişe duyuyor ve bir adım atması gerektiğini düşünüyor.
2- Ancak TCMB’nin faizleri artırmaya cesareti yok veya bunu yapmasına artık izin verilmiyor” değerlendirmesine yer veren Commerzbank, bu gelişmelere bağlı olarak TL’nin destek bulmak yerine 5,40 seviyesine gerilediğine işaret etti.
Dövizlerdeki artışın süreceğini dünkü 2,2 milyar dolarlık Merkez Bankası müdahalesinden sonra iyice anladık… Türk Lirası’nın son aylarda hızlanan değer kaybını önlemek için arayışlar devam edecek. Faizleri %40-50 düzeyine yükseltmekten başka etkili bir fren var mı?..
Ekonomist Murat Muratoğlu, Türk Lirası’nın değer kaybını, ‘Dolar artmadı TL’nin gramajı azaldı!‘ diye yeniden tanımladı. “Yine de ‘Türk Lirası negatif ayrıştı‘ deyiver kimse anlamasın” vurgusu yapan Muratoğlu, “Haberlerde ‘5.20 lira 1 dolar oldu‘ veya ‘Türk Lirası’nda metal yorgunluğu‘ deyip işin içinden çıkarsın. Gerekirse birini ayarlarsın; ‘kimse sabrımızı test etmeye kalkmasın!‘ ile başlayıp, ‘dolar haddini aştı‘ ile konuyu bağlarsın” dedi… Doların artışını değerlendiren yazar, “Alternatifleri de mevcut…Dolar artmadı, TL’nin gramajı azaldı. Dolarda TL bereketi… TL’de indirim, dolarda güncelleme… AKP rekorlara doymuyor, dolar da istikrar sürüyor. Türkiye’nin yükseleni dolar… Dolarda bir kıpraşma var. Geceydi. Her yer zifiri karanlıktı. Biraz da sis vardı. Biri geldi aniden doları artırdı. Acaba kim yaptı? Eleştirecek zamanı geçtik. Seyreyle enkazı!” diye yazdı.
Gerçekler çok acı: Kral çıplak! Ülke kötü yönetiliyor! Onaltı yıllık iktidarın birikimi bu…Şaka değil; dolar uçtu 5.20’yi denedi ama durmadı!..
Bu arada sadece dolar yükselmedi, TL bütün paralara karşı alçaldı! Başkanlık gelince ekonomi şahlanacaktı. Oysa Komşu’nun 1 Bulgar Leva’sı, 3 Türk Lirası’nı aştı. Yâni o bile olmuş anasının nikâhı!..
Dolarda nefesleri kesen son yarış nasıl başladı? ABD, tutuklu rahip için ufaktan yaptırımlar açıkladı. Bu durum tuttu fırlattı doları… O günden beri de artışı hiç durmadı. Ciğerimizi söktü, cüzdanları ezdi, TL’yi çiğnedi… Zamanla geçer dendi. Her geçen gün daha da yükseldi, yükseliyor, ekonomiye yön gösterenler karga oldukça ileride fren tutması zorlaşıyor…
1.5 yıl öncesini anımsayalım. Cumhurbaşkanı’nın ekonomiden sorumlu “başdanışmanı”, halk arasındaki takma adıyla “jöleli” Yiğit Bulut; “3 liranın üzerinde, 3.50’nin üzerinde bu millete dolar aldıran… nokta noktalar, neredesiniz? Çıkın bu milletten özür dileyin. Almayın diye burada ekranları kırdık hatırlarsanız!” diye haykırıyordu…
Keşke kırmasaydı o ekranları… Şimdi kaç liraya çıktı o ekranın fiyatı? Ülkeyi yönetenin baş danışmanı, böyle bir ileri analizle hesaplıyorsa doları, siz daha çok beklersiniz istikrarı!
Merkez Bankası’nı zaten takan yok. Başkan’ın oraya nasıl getirildiği belli… “Siyasal Bilimler ve Sosyoloji Bölümü” mezunu bir Merkez Bankası Başkanı kariyerinde kamu bankalarında üst düzey görevlerde bulunmuş bile olsa uluslararası piyasalarda pek kabul göremiyor…
Seçimden sonra uluslararası pazarlardaki yatırımcılar “Maliye ve Hazine Bakanı kim?” diye sordular… Sonra da onun seçimden önce İngiltere’de “Merkez Bankası bağımsız olmamalı; enflasyon sebep değil faizin neticesidir” diyen Cumhurbaşkanının damadı olduğu yanıtını aldılar. Bu yanıt üzerine yabancıların tüyleri diken diken oldu, Türkiye’den nasıl kaçacaklarını şaşırdılar…
Tabii bunu böyle söylememek lazım…“Dolar tepetaklak yükseldi” desek? Ya da; “Artık dolarınızla daha fazla TL alabilirsiniz” müjdesi versek? Bunu, ihracatçılar kârını katladı, turizm patladı haberleriyle desteklesek… Moraller düzelir mi?
Olumlu haberler coşan turizmden geldi… Bodrum ve Antalya’ya senelik izinlerini geçirmeye gelen Alman ve Fransız arkadaşlarımla haberleşiyorum. Çok mutlular… Avrupa’nın orta direği için bu ülke cennet gibi…Ellerindeki parayı bozdurunca Türkiye’den daha ucuzu var mı ki? Gurbetçilerin AKP sevgisini anlıyor musunuz şimdi? Orada Euro ile kazanıyorlar, Türkiye’ye geliyorlar, kazandıklarını 6 ile çarpıyorlar…”En büyük Reyiz bizim Reyiz!” diyorlar…
Ekonomi şahlanmadı ama “ucuz TL” ile dış turizm havalandı…